استرس وکنترل آن در بیماری قلبی و دیگر بیماریهای مزمن

استرس چیست ؟
استرس یک پاسخ فیزیولوژیک بدن بوده که می تواند مارا دربرابرخطرات حفظ نمایدودر مواقع پر خطر باعث تعادل زندگی میگردد.بطور مثال در جنگل هستید و به یک شیر یا پلنگ برخورد می کنید،برخورد با حیوان مذکور یک عامل استرس محسوب می گردد.ضربان قلب افزایش یافته و تنفس تندتر می شود،تا نیاز عضلات به اکسیژن رفع شود و قند بیشتری جهت تامین انرژی در اختیار اعضائ بدن قرار گیرد.تغییرات ایجاد شده سبب خواهد شد تا فرد جهت فرار یا مقابله با خطر آماده شود.
استرس برای همه افراد در دنیای مدرن پیش می آید و اجتناب ناپذیر می باشد،اما گاهی استرس ایجاد شده بیش از حد بوده وبطور دائمی و مزمن تظاهر پیدا می کند ، سبب ایجاد تنش شده وبرروی عملکردفرد تاثیر می گذارد.دراین موارد استرس مضر بوده ،بطوریکه اثرات منفی آن هم بر کیفیت زندگی تاثیر گذار خواهد بود وهم احتمال ابتلا به بیماریها یا تشدید بیماریها افزایش خواهد یافت.
علل ایجاد استرس :
از علل معمول ایجاد استرس میتوان به مشکلات خانوادگی و فامیلی ،مشکلات اقتصادی، شغلی همچنین تغییرات مهم در زندگی مانند طلاق و ابتلا به بیماریهای حاد و مزمن اشاره نمود.
اکثر محققان بر این باور هستند که استرس بروز بیماریهای قلبی را افزایش می دهد.
استرس نشانه ضعف فرد محسوب نمی گردد و هر فردی ممکن است دچار استرس شود.
توصیه های زیر به کنترل استرس کمک خواهد نمود ،البته زمانی که استرس بیش از حد باشد ،مقاومت در مقابل آن آسان نبوده وفشار شدیدی به فرد وارد خواهد نمود.دراینگونه موارد معمولا مداخله تخصصی روانشناسی و روانپزشکی ضروری بوده و کمک کننده خواهد بود.
علائم و نشانه های استرس :
علائم ونشانه های استرس از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و به واکنش فرد نسبت به عامل استرس ، بستگی دارد.
علائم ونشانه های معمول استرس عبارتند از :
کاهش تمرکز، فراموشکاری ، اشتغال ذهنی مکرر فرد با افکار نگران کننده ، نگرانی ، دلشوره، افسردگی وتحریک پذیری غیر معمول.
دیگر علائم عبارتند از: خستگی ، سردرد، بروز مشکلات خواب و بد خوابی ، ایجاد تغییرات در اشتهای فرد، بد خلقی ، انزواطلبی  ،قطع روابط اجتماعی و خانوادگی ، کشیدن سیگار و مواد جهت کاهش استرس.
جهت کاهش استرس چه کار باید کرد ؟
دوسری راهکار جهت کاهش استرس وجود دارد ،یکسری از راهکارهها درکنترل و کاهش استرس نامناسب و غیر موثر می باشند که عبارتند از :
*  انکار بیماری
*  اجتناب از درمان، اجتناب از مراجعه به پزشک و مصرف دارو
* انکار استرس و اضطراب
* کشیدن سیگار و دیگر مواد
این روشها ممکن است در کوتاه مدت آرامش فرد را تامین نماید ولی در دراز مدت باعث شدیدتر شدن بیماری خواهند شد و یا روند درمان بیماری را به تعویق خواهند انداخت.
راهکارهای موثر برای کنترل و کاهش استرس :
*شناخت استرس
* تشخیص بیماری بخصوص بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی که برای هر فردی استرس آور می باشد . داشتن استرس در اینگونه موارد که فرد به یک بیماری مزمن مبتلا می گردد،غیر طبیعی نیست و همه افراد با شدت های متفاوت آنرا تجربه می کنند،انچه که مهم است کنترل و کاهش استرس بدنبال ابتلا به بیماری می باشد.
* سازگار شدن با بیماری : بیماری ممکن است شرایط زندگی را تغییر دهد ،پس مانند هر شرایط تازه ای که فرد با آن روبرو ،مدت زمانی طول می کشد تا فرد با شراید جدید سازگار شود ، بنابراین با صبر و حوصله زمان لازم را برای انطباق با شرایط جدید فراهم سازید.
* به بیماری که به آن دچار شده اید اجازه ندهید که شما را تحت کنترل خود درآورد. این بیماری وجود دارد و نمی شود آنرا انکار نمود ، اما اگر خودرا ببازید و پیگیر درمان نباشید درحقیقت به بیماری اجازه داده اید که کنترل شما را بدست بگیرد.
* در مورد بیماری که به آن دچار می شویم ،اطلاعات صحیح را کسب نمائم . یکی از موارد استرس آور نداشتن اطلاعات  از بیماری و یا بدتر از آن داشتن اطلاعات غلط می باشد. بطور مثال فرض کنید می خواهیم از شهری که درآن ساکن هستیم ،به شهر جدید نقل ومکان پیداکنیم و در آن شهر زندگی کنیم،هرچقدر اطلاعات ما از محیط جدید کمتر باشد اضطراب و استرس ما بیشتر خواهد بود واگر اطلاعات ما نادرست باشد موجب سردرگمی ما خواهد شد. پس کسب اطلاعات صحیح ازمنابع معتبر در رابطه با بیماری که به آن دچار شده ایم ،به کاهش و کنترل استرس کمک خواهد نمود.
* با افراد قابل اعتماد که شنونده خوبی باشند وهمدلی داشته باشند ،صحبت کنید وکمک بگیرید .
*  از جملات مثبت استفاده کنید ، مثبت اندیش و خوشبین باشید و روابط اجتماعی خود را گسترش دهید ،در جلسات عمومی و اجتماعی شرکت نموده و با دوستان وفامیل بیشتر رفت و آمد کنید. روابط اجتماعی خوب ،احساس خوش آیندی به افراد می دهد.
* شرایط استرس آور قابل کنترل را مدیریت کنید .بطور مثال زمانیکه در شرایط پراسترس مانند بحران مالی یا شرایط دیگر گرفتار شده اید،مسائل پر استرس و استرس آور دیگر را به تعویق بیندازید.
*  شرایط را تحت تسلط خود درآورید ومی توان در مورد بعضی مسائل تجدیدنظر کرد. بطور مثال ، مسئولیت های شغلی کمتری تقبل نمود ،ساعات کاری را کمتر نمود یا محل کار خودرا نزدیک به محل زندگی انتخاب نمود تا مدت زمان کمتری در ترافیک و آلودگی ها که هردو استرس زا می باشند ،سپری نمود.
* خودرا از حلقه افکار نگران کننده رها سازید.زمانی که افکار نگران کننده به سراغ شما آمد ،سعی کنید با روش هایی مثل دعا و نیایش ، مطالعه کتاب و دیدن فیلم و غیره افکارتان را متوجه موضوعات دیگر سازید.
*  زمانی را بخود اختصاص دهید .این زمان می تواند 3-2 ساعت در هفته باشد که در این اوقات به فعالیت هایی که برای شما لذت بخش باشد بپردازید.
* ورزش کنید بخصوص ورزش های گروهی وشنا اثرات بهتری در کنترل استرس و اضطراب دارند.
* با داشتن استراحت کافی ، رژیم غذایی مناسب ،ورزش، داشتن اوقات فراغت و اجتناب از کشیدن سیگار و مواد مخدر و الکل از خوتان مراقبت نمائید.
* ازخود ودیگران انتظارات واقع بینانه داشته باشید،کمال گرایی و داشتن انتظارات غیرواقعی از خود ودیگران ، تنش زا بوده و موجب استرس زیادی خواهد شد. پایان مطلب